"Kiedy śmieje się dziecko, śmieje się cały świat" Janusz Korczak
Każdemu dziecku, niezależnie od koloru skóry, wyznania czy pochodzenia, przysługują takie same prawa - prawa dziecka. Najważniejszym dokumentem dotyczącym praw dziecka jest Konwencja o prawach dziecka uchwalona w 1989 roku przez Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych i ratyfikowana przez Polskę w 1991 roku. Polska może poszczycić się bogatą tradycją związaną z promowaniem praw dziecka, począwszy od postaci Janusza Korczaka, cenionego na świecie działacza na rzecz godnego traktowania dzieci, po Ludwika Rajchmana, pomysłodawcę stworzenia międzynarodowej organizacji działającej na rzecz dzieci - UNICEF. Polska była również inicjatorem powstania Konwencji o prawach dziecka, gdyż przedłożyła Komisji Praw Człowieka ONZ jej pierwszy projekt.
O tym, jak ważne są w naszym kraju prawa dziecka świadczy również fakt, iż zostały one uwzględnione w Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej. Dziecko powinno znać swoje prawa, rozumieć je i świadomie z nich korzystać. Państwo powinno traktować dziecko podmiotowo i bezwzględnie przestrzegać przysługujących mu praw. Upowszechnianie wiedzy o prawach dziecka nie jest wymierzone przeciwko rodzicom. Zarówno rodzice, opiekunowie jak i nauczyciele powinni mieć świadomość, że prawa dziecka nie kolidują z prawami dorosłych, lecz się uzupełniają. Zapisy zawarte w Konwencji o prawach dziecka są podstawą działalności UNICEF, który podejmuje starania, aby stanowiły one kanon zasad etycznych i standardów międzynarodowych postępowania wobec dzieci.
KATALOG PRAW DZIECKA
Prawa i wolności osobiste:
• Prawo do życia i rozwoju
• Prawo do tożsamości i identyczności (nazwisko, imię, obywatelstwo, wiedza o własnym pochodzeniu, prawo do wolności, godności, szacunku, nietykalności osobistej)
• Prawo do swobody myśli, sumienia i wyznania
• Prawo do wyrażania własnych poglądów i występowania w sprawach dziecko dotyczących w postępowaniu administracyjnym i sądowym
• Prawo do wychowywania w rodzinie i kontaktów z rodzicami w przypadku rozłączenia z nimi
• Prawo do wolności od przemocy fizycznej lub psychicznej, wyzysku, nadużyć i wszelkiego okrucieństwa
• Prawo nierekrutowania do wojska poniżej 15 roku życia
Prawa socjalne:
• Prawo do zabezpieczenia socjalnego
• Prawo do możliwie najwyższego poziomu ochrony zdrowia,
• Prawo do odpowiedniego standardu życia
• Prawo do wypoczynku, czasu wolnego, rozrywki i zabawy,
Prawa kulturalne:
• Prawo do nauki (nauka w zakresie szkoły podstawowej i gimnazjalnej jest obowiązkowa i bezpłatna),
• Prawo do znajomości swoich praw
• Prawo do korzystania z dóbr kultury,
• Prawo mniejszości etnicznych do znajomości swojej kultury, wyznania i praktyk religijnych
Prawa polityczne:
• Prawo do stowarzyszania się i gromadzenia w celach pokojowych
• Prawo wolności wypowiedzi, swobody poszukiwania i przekazywania informacji i idei wszelkiego rodzaju
